นักวิ่งเทรลต้องไปมาอย่างไร้ร่องรอย ไม่ใช้แค่การเก็บขยะให้เรียบร้อยแต่การวิ่งควรทิ้งร่อยรอยที่เราวิ่งผ่านให้น้อยที่สุด เศษซากไม้ พุ่มไม้หรือก้อนหินก็ควรปล่อยไว้อย่างที่เป็นอยู่ไม่ต้องไว้ถอนรื้อ หรือเคลื่อนย้ายใดๆ ทั้งสิ้น วิ่งแบบเท้าเบาไปมาไร้ร่องรอยให้มากที่สุด ขอให้คิดเสมอว่าธรรมชาติเป็นสิ่งที่ละเอียดอ่อน เบาะบางกว่าที่เราคิด
Trail Running Etiquette: 10 ข้อควรปฎิบัติ (มารยาท) ของนักวิ่งเทรล
1. โปรดเชื่อฟังป้าย ไม่ว่าจะเป็นป้ายบอกทางหรือป้ายระวังต่างๆ ทั้งนี้เพื่อความปลอดภัยของตัวนักวิ่งเอง ป้องกันการวิ่งออกนอกเส้นทางหรือแจ้งเตือนระวังอันตรายและความเสี่ยงที่จะเกิดขึ้นได้ และที่สำคัญก็เพื่อรักษาระบบนิเวศสิ่งแวดล้อมของสถานที่ นักวิ่งควรวิ่งในพื้นที่ที่จัดเตรียมไว้เท่านั้น
2. หากมีธุระต้องออกนอกเส้นทาง หรือต้องลุยทางรก ไม่ว่าจะเป็นพื้นดินทราย พื้นที่ที่มีเศษซากกิ่งไม้หรือทอนไม้นอนอยู่ จงสำรวจพื้นที่เหยียบย้ำให้ดี ดูว่าพื้นมั่นคงแข็งแรง ลงเท้าไปมีพื้นที่ยึดเกาะแน่นอน แต่หากมีพันธุ์ต้นไม้ครอบคลุมหน้าดินอยู่ให้พยายามหลีกเลี่ยงการเดินลุยลงไป เพราะต้นไม้ใช้เวลาในการฟื้นตัวช้า นอกจากนี้หากต้องลุยป่าทางรกไปเป็นกลุ่ม อย่าเดินทางเดียว ให้กระจายตัวกันออกไป การเดินทางเดียวหรือใช้ทางเดียวกับคนข้างหน้า จะเป็นการเหยียบพืชพันธุ์ที่อยู่ด้านล่างซ้ำๆ กัน โอกาสช้ำและเสียหายจะเกิดได้สูง
3. Pack it in; pack it out หรือ ห้ามทิ้งขยะบนเส้นทางวิ่ง พกอะไรเข้าไปก็พกกลับมาด้วย ในกรณีที่เราพกพาอาหารเสริมเพื่อ refuel ไม่ว่าจะเป็น Energy gel/bar หรือของขบเคี้ยวต่างๆ รวมไปถึงเศษกระดาบชำระ ใช้แล้วกรุณาเก็บติดตัวกลับไปทิ้งที่จุดทิ้งขยะด้วย มีหลายๆ ครั้งที่เศษถุงขยะพลาสติกจาก Energy gel/bar และเศษกระดาษต่างๆ หลุดกระจายตามเส้นทาง และพลาสติกเหล่านี้ใช้เวลาในการย่อยสลายเป็นร้อยๆ ปีและยังรบกวนระบบนิเวศธรรมชาติด้วย
4. โปรดมีน้ำใจ เก็บขยะที่ถูกทิ้งกลางทาง ไม่ว่ามันจะหลุดออกมาจากตัวนักวิ่งโดยไม่ตั้งใจหรือจงใจทิ้งก็ตาม จงเป็นคนดีช่วยกันรักษาสภาพธรรมชาติให้สวยงาม การช่วยเก็บขยะจะช่วยลดสิ่งรบกวนธรรมชาติและทำความสะอาดไปในตัว ให้เส้นทางวิ่งคงทนสวยงามน่าใช้งานต่อไป
5. ห้ามให้อาหารสัตว์ การใช้อาหารสัตว์ป่าจะทำให้สัตว์สูญเสียวิถีการหาอาหารด้วยตัวเอง เป็นการทำลายพฤติกรรมวงจรชีวิตสัตว์ได้เลย หรืออาหรที่คุณให้ก็อาจจะทำให้สัตว์ป่าป่วยได้ การให้อาหารสัตว์ตามเส้นทางที่พบเจอจะเป็นการดึงให้สัตว์เริมเข้ามาใกล้เส้นทางวิ่งมากขึ้น และย่อยเป็นสิ่งที่ดึงดูดสัตว์ใหญ่ผู้ล่าด้วย ทำให้เส้นทางวิ่งอาจจะมีอันตรายเพิ่มขึ้น
6. ไม่รบกวนสภาพแวดล้อม ปล่อยไปตามสภาพที่มันอยู่ ไม่ยกหิน ไม่ยกท่อนไม้ หรือจัดการเรียงก้อนหินอุปสรรคต่างๆ ให้ง่ายต่อการก้าวข้าม ไม่ต้องถอนรื้อ หรือเคลื่อนย้ายใดๆ ทั้งสิ้น เพราะการมีอยู่ของสิ่งเหล่านี้กำลังทำหน้าที่ของมันตามธรรมชาติ อาจจะช่วยป้องกันการกัดเซาะของหน้าดิน ช่วยกักเก็บน้ำและเป็นที่อยู่ของสัตว์ขนาดเล็กก็ได้
7. ไม่หยิบของป่าออกมา ก้อนหิน เศษไม้รูปทรงต่างๆ หรือไม่ว่าคุณจะเจอดอกไม้ป่าและกล้วยไม้ป่าสวยเพียงใด ก็ไม่ควรหยิบออกมา การหยิบออกมาก็เป็นการทำลายธรรมชาติ อย่างน้อยคุณก็ได้ทำลายทัศนียภาพไปอย่างหนึ่งละ
8. ต้องเป็นคนสังเกตหูตาต้องไว หากคุณหลงใหลในเสียงเพลงให้พกหูฟังไปด้วย เปิดเสียงให้ต่ำๆ ไว้ ฟังคนเดียวไม่ต้องเผื่อแผ่ให้คนอื่น การวิ่งเทรลให้ได้อรรถรสที่สุดคือการฟังเสียงจากธรรมชาติรอบๆ ข้าง ยิ่งต้องวิ่งกลางคืนไม่แนะนำให้ใส่หูฟัง เพราะต้องใช้ประสาทสัมผัสให้มากขึ้นในการแยกแยะวิเคราะห์เส้นทางวิ่ง ใช้หูฟังเสียงเพื่อนๆ วิ่งไปมาเพื่อจะหลบหลีกให้ทางถูกต้อง หรือฟังจ้าหน้าที่และไกด์ให้ทาง
9. . หากต้องทำธุรกิจส่วนตัว ไม่ว่าจะปัสสาวะและอุจาระ แนะนำว่าให้ใช้ห้องน้ำที่ผู้จัดเตรียมไว้จะดีที่สุด แต่ถ้าเกิดเหตุในระหว่างทางวิ่งและจุด checkpoint ยังอีกไกล วิธีเอาตัวรอด คือ เลือกสถานที่ปลอดทุกข์ โดยเว้นระยะห่างจากเส้นทางวิ่งประมาณ 10 เมตร มองซ้ายขวาเลือกจุดยุทธศาสตร์ที่มีพุ่มไม้บังตัวเราได้ได้มิดชิด ถ้าบังเอิญอยู่ใกล้แหล่งน้ำ ให้เขยิบห่างแหล่งน้ำไปประมาณ 60 เมตร เพราะคนปลายน้ำไม่อยากใช้น้ำดื่มกินที่มีรถชาติแปลกๆ ถ้าต้องถ่ายหนัก ขุดหลุม สามารถใช้ปลายรองเท้าหรือหินรอบๆ ข้าง ขุดให้ลึกประมาณ 5-6 นิ้ว หากพกกระดาษทิชชู่มาด้วยก็ใส่ลงในหลุมไปเลยแล้วกลบด้วยดินหรือหินตามด้วยเศษใบไม้ ส่วนถุงพลาสติกที่ใช้ใส่กระดาษทิชชู่ อย่าเผากระดาษหรือถุงพลาสติกทิ้งเด็ดขาด ในกรณีที่ไม่มีกระดาษเช็ด มองหาเศษใบไม้ที่ดูแล้วไม่มีพิษภัย ไม่สากหรือมีขนปกคลุมรอบๆ ใบ ใช้แล้วก็ใส่ลงในหลุมเหมือนกัน
10. กรณีที่เผชิญหน้ากับสัตว์ป่าแบบบังเอิญ ถ้าสัตว์นั้นหนีไปก็ถือว่าโชคดีไป แต่ถ้าไม่และมีท่าที่จะต่อสู้ ให้ตั้งสติ อย่าเคลื่อนไหวทันทีทันใด สังเกตว่าสัตว์ป่าถอยไปเองหรือป่าวหรือมันขู่สู้เรา ให้รักษา eye contract ไว้ให้ดี ถ้าเราถอยออกมาได้ก็ค่อยๆ ทำช้า จนได้ระยะปลอดภัยแล้วค่อยวิ่งออกไป แต่ถ้าไม่ ให้โบกไม้โบกมือทำตัวให้ดูใหญ่ขึ้น โยนหินโยนไม้สู้ เจ้ากระเป๋า Hydration pack สามารถดึงมาเป็นโล่เฉพาะกิจได้ ฉีดน้ำออกจากกระติกเพื่อหลอกว่าฉันมีพิษนะ
การวิ่งเทรลควรวิ่งเกาะกลุ่มกันไป หรือถ้ามีทีมวิ่งอยู่แล้วยิ่งดี จะได้ช่วยเหลือซึ่งกันระหว่างทาง กรณีที่เกิดอาการบาดเจ็บให้หยุด ทำการปฐมพยาบาล ถ้าวิ่งต่อได้ให้เช็คสภาพอีกทีที่ checkpoint หรือโทรเรียกหน่อยพยาบาลหรือสามารถรอหน่วย sweeper ที่ออกวิ่งรั้นท้ายมาช่วยเราก็ได้
