อุปกรณ์พื้นฐานที่จำเป็นต้องใช้ในการวิ่งมีอะไรบ้าง เสื้อ กางเกง ถุงเท้า และรองเท้า ก็เพียงพอสำหรับการวิ่งธรรมดาทั่วไป แต่ในปัจจุบันอาจจะต้องมีการใช้ Smartphone พร้อมกับ App วิ่งเพื่อบันทึกข้อมูลการวิ่งและเอาไว้แชร์รูปใน Facebook แต่สำหรับใจความสำคัญในบทความนี้ คือ รองเท้าวิ่ง การมีรองเท้าดีๆ สักคู่ สามารถสร้างความแตกต่างให้การวิ่งของคุณได้ระดับที่เรียกว่าฟ้ากับเหวเลยก็ได้ เพราะรองเท้าต้องแบกรับน้ำหนักร่างกายนักวิ่งเป็นระยะทางสิบร้อยกิโลเมตร การลดแรงกระแทกหรือระบบ Cushion มีผลต่อกล้ามเนื้อ เอ็นและเนื้อเยื่อต่างๆ ของร่างกาย ดังนั้น การมีรองเท้าดีก็วิ่งสนุก มีรองเท้าไม่ดีก็อมทุกข์ไปตลอดทั้งเส้นทาง
จับเข่านั่งคุย กับ 6 เรื่องที่ รองเท้าวิ่ง อยากบอกคุณ
ในการเลือกซื้อรองเท้าแต่ละครั้ง นักวิ่งควรเรียนรู้ไว้ว่า จะมี 6 ปัจจัยที่มีผลต่ออายุการใช้งานของรองเท้าวิ่ง
- น้ำหนักร่างกายของนักวิ่ง
ปัจจัยแรกที่มีผลให้อายุการใช้งานรองเท้าวิ่งสั้นลงนั้นคือน้ำหนักตัวผู้วิ่งนั้นเอง เพราะแต่ละครั้งที่เราลงขา รองเท้าวิ่งจะต้องแบกรับน้ำหนักเพิ่มขึ้น 5 เท่าของน้ำหนักนักวิ่ง ถ้านักวิ่งหนัก 75 กิโลกรัม รองเท้าวิ่งจะต้องแบกน้ำหนักในการลงขา (foot strike) ครั้งที่ละ 75×5 = 375 กิโลกรัม ดังนั้นนักวิ่งที่มีน้ำหนักร่างกายมาก รองเท้าวิ่งก็จะมีอายุกาใช้งานสั้นลงตามไปด้วย
- อายุของรองเท้า
อายุของรองเท้าวิ่งนับเริ่มจากวันที่ผลิต แม้จะยังไม่ได้สัมผัสกับตัวนักวิ่งและพื้นสนาม เข็มนากาอายุรองเท้าวิ่งก็จะเดินไปเรื่อยๆ คุณภาพของกาว เส้นด้ายที่ยึดโยงและโฟมที่ใช้รองรับแรงกระแทกจะค่อยๆ เสื่อมลง ซึ่งเจ้าโฟมหรือส่วนของ Midsole จะสามารถมองเห็นได้ชัดเจนที่สุดและมีผลต่อนักวิ่งมากเวลารับแรงกระแทกในแต่ละครั้ง
ถ้ายังนึกภาพไม่ออกว่าอาการเสื่อมสภาพของโฟมรองเท้าเป็นอย่างไร ลองนึกถึงสภาพยางรถยนต์ที่เสื่อมสภาพดูครับ จะเห็นภาพเปรียบเทียบชัดขึ้น ยางจะมีความแข็ง ไม่ยืดหยุ่น ปริและฉีกขาดออกไปทีละนิด
- ฟอร์มเทคนิคการวิ่ง
รู้หรือไม่ว่าฟอร์มเทคนิคการวิ่งหรือการวาง Posture และ Stride ของนักวิ่งก็มีส่วนให้รองเท้าวิ่งเสื่อมลงได้เร็วเช่นกัน เพราะลักษณะการวิ่งที่ถูกต้อง ขาจะสัมผัสพื้นในเวลาสั้นๆ รับแรกกระแทกไม่นาน เกิดแรงเครียดต่อวัสดุรองเท้าน้อย แต่กลับกัน สำหรับคนที่มีลักษณะฟอร์มการวิ่งที่ไม่ลื่นไหล การลงเท้าแต่ละครั้ง จะเป็นการบี้และบดพื้นรองเท้า
- พื้นสนาม
พื้นสนามวิ่งที่ดีเหมาะต่อรองเท้าวิ่งธรรมดาทั่วไปคือพื้นลาดยางมะต่อย พื้นลู่ยางสังเคราะห์ที่พบตามสนามวิ่งมาตรฐานในสเตเดียมใหญ่ๆ หรือพื้นคอนครีตเรียบตามทางหมูบ้านทั่วไปก็ถือว่ายังเป็นมิตรต่อรองเท้าวิ่งอยู่ แต่ถ้าจะเอารองเท้าวิ่งแบบ city run ไปลุยสนามวิ่งเทรล ก็จะทำให้อายุการใช้งานของดอกยาง โฟม (Midsole) และ วัสดุหุ้มเท้าด้านบน (Upper Sole) ลดลงเร็วมากขึ้น ดังนั้นเป็นหน้าที่ของนักวิ่งควรเลือกรองเท้าให้ถูกกับประเภทของพื้นสนามด้วย
- ขนาดรองเท้า
การเลือกรองเท้าที่ถูกไซด์เหมาะกับเท้านักวิ่ง จะทำให้รองเท้าทำงานได้อย่างเต็มที่ มีการกระจายน้ำหนักทั่วทั้งฝ่ายเท้า พื้นรองเท้าสัมผัสและสร้างแรงยืดเกาะได้เต็มพื้น แต่การเลือกรองเท้าวิ่งที่มีขนาดเล็กไป นอกจากจะปวดกล้ามเนื้อเท้า เสี่ยงต่อการเกิดเล็บดำ รองเท้าวิ่งยังต้องทำงานสู้กับแรงดึงแรงบิดที่ฝ่ายเท้าพยายามดันออกไป ทำให้พวกวัสดุเส้นด้าย กาวและผ้าขาดออกไปได้
สำหรับทิปการเลือกรองเท้า ควรให้มีพื้นที่ว่างจากหัวแม่เท้าไปถึงขอบรองเท้าประมาณ 1 นิ้วหัวแม่มือ เพราะเวลาวิ่งนั้น เท้าจะขยายใหญ่ขึ้นถึง 4% เลยทีเดียว
- ประเภทของรองเท้าวิ่ง
ประเภทรองเท้าวิ่งจะขึ้นอยู่กับแบรนด์ที่ผลิตออกมา พื้นรองรับแรงกระแทก โฟมและวัสดุที่ใช้ประกอบขึ้นมาเป็นตัวรองเท้า เช่น รองเท้าทั่วไปจะแบ่งได้ 3 ประเภทใหญ่ๆ นั้นคือ Lightweight & flexible, Stability และ Cushioning ซึ่งรองเท้าแบบ Stability และ Cushioning แน่นอนว่าจะมีอายุการใช้งานทียาวกว่าของเท้าประเภท lightweight
หรือลองดูที่รองเท้าวิ่งทำความเร็ว ใช้สำหรับแข่งขันหรือ Race shoe ที่พวก Elite ใส่กัน จะมีความเบา วัสดุที่นำมาประกอบก็จะมีน้อยชิ้นและบางเพื่อแลกกับน้ำหนักที่เบาลง ทำให้อายุการใช้งานน้อยกว่ารองเท้าวิ่งทั่วไป แต่รองเท้าที่สำหรับใช้ใส่วิ่งระยะมาราธอนก็จะถูกออกแบบมาให้ใส่วิ่งสำหรับการทำ Long Run น้ำหนักอาจจะมากกว่ารองเท้าแข่ง แต่ความคงทนและการลดแรงกระแทกก็จะมีมากขึ้น
ท้ายนี้ขอฝากไว้สักนิด…รองเท้าวิ่งก็ควรใส่สำหรับกิจกรรมวิ่งออกกำลังกาย นักวิ่งต้องทำการบ้านว่าพื้นสนามที่วิ่งเป็นอย่างไร เพื่อเลือกลักษณะประเภทรองเท้าให้เหมาะกับสนาม วัสดุที่ใช้ประกอบรองเท้า จำนวนครั้งที่ออกรอบวิ่ง น้ำหนักตัวนักวิ่งและฟอร์มการวิ่งล้วนแล้วมีผลต่ออายุการใช้งาน อย่าคิดว่ารองเท้าวิ่งคู่เดียวจะใช้ได้ทุกประเภท ทุกสถานการณ์และอยู่ยงคงกระพัน มั่นตรวจสอบและดูแลรองเท้าวิ่ง เพื่อถนอมอายุการใช้งานให้ยาวนานขึ้น
อ้างอิง www.runtastic.com
